Ropa naftowa
Ropa naftowa - zwana przez jednych olejem skalnym, a przez innych czarnym złotem jest ciekłą kopaliną, w skład której wchodzą m.in. węglowodory gazowe, zarówno stałe jak i ciekłe bituminy z małymi ilościami tlenu, azotu, siarki oraz innych zanieczyszczeń. Jako podstawowy surowiec przemysłu chemicznego ma ogromne znaczenie dla globalnej gospodarki. Ponadto ropa naftowa jest najważniejszym surowcem energetycznym.
Sugeruje się, że ropa naftowa ma pochodzenie organiczne, czyli powstała z obumarłych szczątków roślin i zwierząt, gromadzonych pod powierzchnią morza z niewielką domieszką różnych okruchów mineralnych. Ropa naftowa powstaje z wyżej wymienionych składników, jeżeli zajdą następujące czynniki które powodują jej przeobrażenie takie jak: dobrze dobrana temperatura, odpowiednie środowisko redukujące, działalność bakterii oraz pierwiastków radioaktywnych, jak również wiele innych czynników których nie sposób tu wymienić.
Ropa naftowa jest wydobywana prawie na całym świecie. I tak, w Azji jest to zwłaszcza teren Zatoki Perskiej, Syberia jak i Morze Kaspijskie. Ponadto duże złoża ropy naftowej znajdują się w Kanadzie, Meksyku, Stanach Zjednoczonych, w północnej Afryce oraz na terenie Ameryki Środkowej i Północnej. Stosunkowo małe złoża tego surowca znajdują się również w Polsce.
Ropa naftowa wydobywana w Zatoce Perskiej zaspokaja aż 30 procent światowego zapotrzebowania. To zaś oznacza iż państwa nad Zatoką Perską są głównymi eksporterami tego surowca i w praktyce to oni dyktują wartość rynkową tego surowca. Przykładowo na 3,5 miliarda ton ropy naftowej wydobytej w 2002, Arabia Saudyjska wydobyła aż trzysta dziewięćdziesiąt pięć milionów ton, Rosja trzysta osiemdziesiąt, a Stany Zjednoczone dwieście dziewięćdziesiąt pięć.
W Polsce pierwsza kopalnia tego surowca została założona już w 1854 roku. Inicjatorem jej budowy był Ignacy Łukasiewicz. Kopalnia ta była zlokalizowana w miejscowości Bóbrka niedaleko Krosna. Dwa lata później powstał pierwszy w Polsce zakład, który destylował ropę naftową. Mieścił się on w Ulaszowicach. W tysiąc osiemset osiemdziesiątym czwartym roku powstała w Gorlicach rafineria, która dzisiaj jest zaliczana do jednych z najstarszych na świecie.
W Polsce wydobycie ropy naftowej zlokalizowane głównie jest w Zagłębiu Pomorskim, Karpackim Zagłębiu Roponośnym, które skupia Krosno, Jasło i gorlice, Barnówku niedaleko Dębna oraz na szelfie, gdzie jest wydobywana spod dna Morza Bałtyckiego.
Wyróżniamy kilka podziałów ropy naftowej. Są to między innymi podział ze względu na ciężar właściwy, skład chemiczny, zawartość żywic, parafiny, siarki i wiele innych, których nie ma potrzeby wymieniać.